تستوسترون پروپیونات: راهنمای کامل برای بدنسازان

تستوسترون پروپیونات یکی از محبوب‌ترین استروئیدهاست که به دلیل تأثیر سریع و موثرش در افزایش حجم عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی، مورد توجه بسیاری از بدنسازان قرار گرفته است.

در این مقاله، با بررسی کامل این هورمون، از نحوه مصرف تا دوره‌های پاکسازی و بدنسازی، شما را به مسیر صحیح استفاده از تستوسترون پروپیونات هدایت خواهیم کرد تا به بهترین نتایج دست یابید.

این نوشته فقط برای افزایش آگاهی بوده و مصرف هیچ دارویی را تبلیغ نمی‌کند.

تستوسترون پروپیونات چیست؟

تستوسترون پروپیونات نوعی از هورمون تستوسترون است که ماده‌ای به نام «اسید پروپیونیک» به مولکول آن متصل شده است. پس از تزریق، این ماده به آرامی و با سرعت کنترل شده از تستوسترون جدا شده و در نتیجه تستوسترون در بدن فعال می‌شود.

نسبت آنابولیک به آندروژنیک در تستوسترون پروپیونات ۱۰۰:۱۰۰ است. یعنی خواص آنابولیک و آندروژنیک با هم برابر هستند.

این هورمون هنگامی که با دوز متوسط مصرف می‌شود، به طور موثری می‌تواند علائم کمبود تستوسترون در بدن مردان را برطرف کند. هنگامی که در دوزهای بالاتر استفاده شود، اثرات آنابولیک قدرتمندی در بدن فرد ایجاد می‌شود که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

مانند تمام انواع تستوسترون، پروپیونات را می‌توان به راحتی و به طور موثر با تقریبا هر استروئید دیگری استک کرد. از این رو پروپیونات یک استروئید سازگار با اکثر استروئیدهاست.

فواید و مزایای استفاده از تستوسترون پروپیونات چیست؟

فواید و مزایای تستوسترون پروپیونات عبارتند از:

• عضله سازی
• افزایش احتباس نیتروژن
• افزایش گلبول های قرمز خون
• افزایش ترشح هورمون IGF-1
• کاهش هورمون استرس (کورتیزول)

استفاده از تستوسترون پروپیونات می‌تواند بهبود چشمگیری در حجم عضلانی، افزایش قدرت و بهبود ریکاوری داشته باشد. همچنین به افزایش تراکم استخوان و کاهش چربی بدن کمک می‌کند.

فواید و اثرات تستوسترون پروپیونات همانند سایر فرم‌های تستوسترون است. با انتخاب استرهای مختلف هورمون تستوسترون، نیمه عمر و تعداد دفعات تزریق تغییر می‌کند و در کل نتیجه تقریبا مشابه خواهد بود.

نکته مهم در دوره‌های استروئیدی این است که سطح استروئید را در خون همواره بالا نگه دارید. از آن‌جایی که نیمه عمر پروپیونات تقریبا کوتاه است،‌ تزریق‌های پی در پی و با فاصله زمانی کم از یکدیگر، تضمین می‌کند که سطح آن در خون بالا بماند.

به دلیل فعالیت آنابولیک بالای آن، تستوسترون پروپیونات دارای فواید متعددی است که عملکرد و نتایج حاصل را افزایش می دهد. مثل:

تست پروپیونات باعث عضله سازی می‌شود

این مزیت به شما بهبود قابل توجهی در ریکاوری و رشد بافت ماهیچه می‌دهد؛ زیرا این فرآیند نحوه ساخت پروتئین توسط سلول‌هاست. هرچه سنتز پروتئین کارآمدتر باشد، عضلات شما سریع‌تر از تمرینات شدید ریکاوری می‌کنند و عضلات سریع‌تر ترمیم شده و رشد می‌کنند.

میزان احتباس نیتروژن در خون را افزایش می‌دهد

این یک مزیت عالی برای حفظ بدن ورزشکار در شرایط آنابولیک به شمار می‌رود. هنگامی که نیتروژن نامتعادل می‌شود، ممکن است بدن در حالت کاتابولیک (عضله‌سوزی) قرار بگیرد. باید از این امر به هر قیمتی که شده جلوگیری کنید. حفظ نیتروژن تضمین می‌کند که عضلاتتان در مسیر رشد قرار بگیرند. هرچه سطح نیتروژن بهتر باشد، عضلات سریع‌تر بازیابی شده و سریع‌تر رشد می‌کنند.

افزایش گلبول‌های قرمز خون از فواید تستوسترون پروپیونات است

به طور مستقیم با افزایش جریان خون، اکسیژن و مواد مغذی بیشتری در اختیار عضلات قرار می‌گیرد. این یعنی می‌توانید سخت‌تر و طولانی‌تر تمرین کنید، ریکاوری نیز بهبود می‌یابد.

افزایش ترشح هورمون IGF-1

این هورمون آنابولیک برای بسیاری از جنبه‌های اهداف بدنسازی شما حیاتی و ضروری است. افزایش توده عضلانی، استقامت، سوزاندن چربی و همچنین تقویت سنتز پروتئین که به نوبه خود مستقیما از طریق ترمیم بافت عضلانی به ریکاوری کمک می‌کند.

هورمون استرس (کورتیزول) را کاهش می‌دهد

تستوسترون هورمون استرس (کورتیزول) را کاهش می‌دهد. در حالی که هورمون کورتیزول برای مواردی مثل مبارزه با التهاب لازم است، اما می‌تواند باعث تحلیل عضلات و افزایش توده چربی شود.

سایر فواید این استر تستوسترون:

• اثرات آن به سرعت قابل مشاهده است و نسبت به سایر استروئیدها سریع‌تر از بدن خارج می‌شود.
• هم برای کات و هم برای افزایش حجم عضلات قابل استفاده است.
• نسبت به سایر استروئیدهای قدرتمند مثل ترنبولون، برای افراد مبتدی مناسب‌تر است.

تستوسترون به جلوگیری از تسلط هورمون کورتیزول کمک می‌کند. بنابراین بدن در حالت آنابولیک قرار می‌گیرد. این یکی از مهم‌ترین جنبه‌های استفاده از استروئیدهای تستوسترون توسط ورزشکاران است.

نحوه صحیح مصرف تستوسترون پروپیونات چگونه است؟

دوز مصرف: دوز معمول بین 50 تا 100 میلی‌گرم، هر دو یا سه روز یک‌بار است.

زمان تزریق: معمولا تزریقات هر ۳-۲ روز یک مرتبه انجام می‌شود. تزریق‌ها باید در زمان‌های منظم و ترجیحاً در صبح‌ها انجام شوند.

محل تزریق: تزریق به صورت عضلانی انجام می‌شود. مکان‌های مناسب شامل عضلات ران، باسن یا شانه است. محل تزریق را باید هر بار تغییر دهید تا از ایجاد آسیب جلوگیری شود.

دوره مصرف و استراحت: دوره‌های مصرف معمولاً 6 تا 8 هفته طول می‌کشند و باید با یک دوره استراحت و پاکسازی به مدت 4 تا 6 هفته دنبال شوند تا بدن بتواند تعادل هورمونی خود را بازیابد.

نکات مهم هنگام مصرف تستوسترون پروپیونات

اگر می‌خواهید از استروئید تستوسترون پروپیونات استفاده کنید، حتما نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• همیشه از سرنگ‌های تمیز و استریل استفاده کنید.
• دوزها و زمان‌بندی تزریقات را رعایت کنید.
• در صورت مشاهده عوارض جانبی، فوراً با پزشک مشورت کنید.

این توضیحات به شما کمک می‌کند تا نحوه مصرف صحیح تستوسترون پروپیونات را بهتر درک کنند و از عوارض جانبی جلوگیری کنند.

دوره تستوسترون پروپیونات در بدنسازی

دوره تستوسترون پروپیونات در بدنسازی به عنوان یکی از موثرترین روش‌ها برای افزایش حجم عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی شناخته می‌شود.

این دوره معمولاً شامل مصرف منظم دوزهای معین از تستوسترون پروپیونات، به همراه رعایت برنامه‌های تغذیه و تمرینی خاص است.

دوره‌های مصرف و پاکسازی، به تنظیم هورمون‌ها و جلوگیری از عوارض جانبی کمک می‌کنند. با پیروی از یک دوره صحیح، بدنسازان می‌توانند به نتایج بهتری در مدت زمان کوتاه‌تری دست یابند.

در ادامه روش اجرای چند دوره مختلف تستوسترون پروپیونات توضیح داده می‌شود. برای کسب بهترین نتیجه از دوره و کمترین عوارض جانبی، باید برنامه دوره و پاکسازی به صورت اختصاصی برای شما تنظیم شود.

دوره مبتدی تستوسترون پروپیونات

یک ورزشکار مبتدی که سابقه چندانی در مصرف استروئیدها ندارد، می‌تواند تستوسترون پروپیونات را به تنهایی در یک دوره ۸ هفته‌ای با ۱۰۰ میلی‌گرم در هر ۲ روز مصرف کند.

برای افراد مبتدی حداکثر دوز مجاز ۵۰۰ میلی‌گرم در هفته است. طول دوره نیز می‌تواند حداکثر تا ۱۰ هفته باشد.

در این حالت، بین فواید و عوارض جانبی تعادل برقرار می‌شود و ورزشکار دچار عوارض جانبی سنگین نخواهد شد.

دوره نیمه حرفه ای تستوسترون پروپیونات

دوره تستوسترون پروپیونات برای یک ورزشکار نیمه حرفه ای، یک دوره ۱۰ هفته‌ای خواهد بود. اما باید سایر استروئیدها مثل دکا دورابولین یا دیانابول نیز به دوره افزوده شوند.

نحوه اجرای دوره نیمه حرفه ای: از هفته ۱ تا ۱۰ دوره، تستوسترون پروپیونات ۵۰۰ میلی گرم در هفته و دیانابول ۲۵ میلی گرم در روز و از هفته ۱ تا ۴ دکا دورابولین ۴۰۰ میلی گرم در هفته مصرف شود.

دوره ۱۰ هفته ای تستوسترون پروپیونات و ترنبولون استات

این دوره نیمه حرفه ای و متوسط شامل دو استروئید تست پروپیونات و ترنبولون است. این دوره ۱۰ هفته است و نحوه اجرای آن به شکل زیر است:

روش پیشنهادی اجرای دوره استروئیدی پروپیونات و ترنبولون استات از هفته ۱ تا ۱۰ تستوسترون پروپیونات ۱۰۰ میلی گرم دوشنبه و چهارشنبه و ترنبولون استات ۱۰۰ میلی گرم دوشنبه، چهارشنبه و جمعه مصرف شود. همچنین آریمیدکس ۰.۵ میلی گرم یک روز در میان مصرف شود.

در این دوره استروئید، می‌توانید هر دو استروئید را با هم ترکیب کنید و با یک سرنگ تزریق کنید.

پاکسازی (PCT) باید ۳ روز بعد از آخرین تزریق شروع شود. پاکسازی با کلومیفن قابل اجراست.

در ۱۰ روز اول پاکسازی روزانه ۱۰۰ میلی‌گرم کلومیفن، در ۱۰ روز بعدی روزانه ۵۰ میلی‌گرم استفاده کنید. همچنین می‌توانید از نولوادکس با دوز ۴۰/۴۰/۲۰/۲۰ استفاده کنید.

دوره حرفه ای تستوسترون پروپیونات

معمولا ورزشکاران حرفه ای، تستوسترون پروپیونات را به عنوان ترکیب اصلی در دوره استفاده نمی‌کنند. بلکه این هورمون را به عنوان جایگزین تستوسترون بدن که در اثر سرکوب توسط سایر استروئیدها کاهش یافته استفاده می‌کنند.

در دوره حرفه ای، از ترنبولون استات قدرتمند به عنوان ترکیب آنابولیک اصلی و تستوسترون پروپیونات برای جایگزینی تستوسترون استفاده می‌شود.

دوره ۱۰ هفته‌ای تست پروپیونات/ترنبولون/وینسترول

این دوره حرفه‌ای و پیشرفته شامل ترنبولون، تست پروپیونات و وینسترول تزریقی است.

برای این دوره به موارد زیر نیاز دارید:

• تست پروپیونات : ۳ ویال ۱۰ میلی‌لیتری – ۱۰۰ میلی‌گرم/میلی‌لیتر
• ترنبولون استات: ۳ ویال ۱۰ میلی‌لیتری – ۱۰۰ میلی‌گرم/میلی‌لیتر
• وینسترول تزریقی: ۶ ویال ۱۰ میلی‌لیتری – ۱۰۰ میلی‌گرم/میلی‌لیتر
• کلومیفن سیترات: ۳۰ قرص ۵۰ میلی‌گرمی
• آریمیدکس: ۷۰ قرص ۰.۵ میلی‌گرمی

در این دوره، به مدت ۱۰ هفته، هر هفته ۳ تزریق انجام خواهید داد.

نحوه دقیق اجرای این دوره حرفه ای به این صورت است:

• هفته ۱۰-۱
  • تست پروپیونات: ۱۰۰ میلی‌گرم/دوشنبه – ۱۰۰ میلی‌گرم/چهارشنبه – ۱۰۰ میلی‌گرم/جمعه
  • ترنبولون استات: ۱۰۰ میلی‌گرم/دوشنبه – ۱۰۰ میلی‌گرم/چهارشنبه – ۱۰۰ میلی‌گرم/جمعه
  • وینسترول تزریقی: ۱۰۰ میلی‌گرم/دوشنبه – ۱۰۰ میلی‌گرم/چهارشنبه – ۱۰۰ میلی‌گرم/جمعه
• هفته ۱۳-۱۱ (پاکسازی)
  • کلومیفن
    • روزانه ۱۰۰ میلی‌گرم در ۱۰ روز اول
    • روزانه ۵۰ میلی‌گرم در ۱۰ روز دوم

در طول دوره، روزانه ۰.۵ میلی‌گرم آریمیدکس مصرف کنید تا از عوارض جانبی استروژنیک (مثل ژنیکوماستی) جلوگیری شود.

دوز مناسب مصرف تستوسترون پروپیونات چقدر است؟

دوز مصرف تستوسترون پروپیونات، معمولا ۱۰۰-۵۰ میلی‌گرم به صورت روزانه یا یک روز در میان است.

ورزشکارانی که در سطح متوسط و حرفه‌ای هستند ممکن است پروپیونات را به مدت ۱۲-۸ هفته با تزریق روزانه ۱۰۰-۵۰ میلی‌گرم استفاده کنند.

همچنین اگر دوره استروئیدی فقط شامل تستوسترون باشد، می‌توان پروپیونات را با دوز ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی‌گرم مصرف کرد.

دوز مصرفی برای زنان

تستوسترون پروپیونات یک هورمون آندروژن قوی مردانه است؛ بنابراین به دلیل عوارض جانبی شدیدی که ممکن است رخ بدهد، اغلب توسط زنان استفاده نمی‌شود.

با این حال، اگر یک ورزشکار زن بخواهد از یکی از استرهای تستوسترون استفاده کند،‌ احتمالا به سراغ تستوسترون پروپیونات می‌رود، زیرا این استروئید به سرعت از بدن خارج می‌شود. اما فقط در دوزهای کم مثل ۲۵ میلی‌گرم در هفته و طول دوره حداکثر تا ۸ هفته.

دوره پاکسازی تستوسترون پروپیونات

دوره پاکسازی تستوسترون پروپیونات بخشی اساسی از برنامه استروئیدی است که هدف آن بازگرداندن تعادل هورمونی بدن پس از دوره مصرف است.

این فرآیند به رفع اثرات جانبی استروئید از بدن کمک کرده و به بازیابی تولید طبیعی تستوسترون کمک می‌کند. پاکسازی مناسب می‌تواند از بروز عوارض جانبی ناخواسته مانند سرکوب تستوسترون طبیعی و اختلالات هورمونی جلوگیری کند.

این دوره معمولاً شامل استفاده از داروهای کمکی، مکمل‌ها و رعایت تغذیه و ریکاوری مناسب برای بهبود کلی سلامتی و تعادل هورمونی بدن است.

تعریف دوره پاکسازی تستوسترون پروپیونات

دوره پاکسازی تستوسترون پروپیونات به فرآیندی اطلاق می‌شود که پس از پایان مصرف تستوسترون پروپیونات برای بازیابی تعادل هورمونی بدن انجام می‌گیرد.

این دوره شامل استفاده از داروهای کمکی برای تحریک تولید طبیعی تستوسترون، بهبود تغذیه و استراحت کافی است. هدف اصلی این دوره کاهش عوارض جانبی و بازگرداندن سطح طبیعی تستوسترون در بدن است.

روش‌های پاکسازی تستوسترون پروپیونات

پاکسازی تستوسترون پروپیونات شامل چندین روش است که هدف آنها بازگرداندن تعادل هورمونی بدن و به حداقل رساندن عوارض جانبی است:

1. داروهای کمکی: استفاده از داروهایی مانند کلومیفن و تاموکسیفن برای تحریک تولید طبیعی تستوسترون و یا داروی hcg.
2. مکمل‌ها: مصرف مکمل‌های حاوی مواد مغذی ضروری مانند ویتامین‌ها و مواد معدنی برای حمایت از فرآیند پاکسازی.
3. تغذیه مناسب: رعایت یک رژیم غذایی متعادل و پر از پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی.
4. استراحت و بازیابی: داشتن خواب کافی و استراحت برای حمایت از بازسازی بدن و سیستم هورمونی.

این روش‌ها با هم کمک می‌کنند تا بدن به حالت عادی بازگردد و عملکرد طبیعی هورمونی خود را بازیابد.

مدت زمان دوره پاکسازی (PCT)

مدت زمان دوره پاکسازی تستوسترون پروپیونات بسته به مدت و دوز مصرف استروئید متفاوت است. به طور معمول، این دوره بین 4 تا 6 هفته طول می‌کشد.

در این دوره، استفاده از داروهای کمکی مانند کلومید و نولوادکس به مدت چند هفته برای تحریک تولید طبیعی تستوسترون توصیه می‌شود. همچنین، رعایت تغذیه مناسب و استراحت کافی نیز از عوامل مهم در موفقیت دوره پاکسازی به شمار می‌روند.

مدت زمان دقیق باید با توجه به شرایط فردی و مشاوره با مربی تنظیم شود.

عوارض جانبی تستوسترون پروپیونات

عوارض جانبی احتمالی ناشی از تستوسترون پروپیونات با سایر فرم‌های تستوسترون یکسان است. برخی از عوارض جانبی احتمالی تستوسترون پروپیونات عبارتند از:

• آکنه
• رشد موهای زاید
• درد عضلانی
• درد شکم
• ریزش موی سر
• افزایش وزن
• اختلال نعوظ
• درد سینه
• افزایش فشار خون

استفاده از این استروئید در دوزهای کم به احتمال خیلی زیاد عوارض جانبی خاصی در پی نخواهد داشت. مثلا زمانی که از این دارو در مصارف پزشکی برای جبران کمبود تستوسترون در بدن مردان استفاده شود.

وقتی دوز مصرف افزایش یابد، به اندازه افزایش دوز احتمال بروز عوارض جانبی نیز افزایش می‌یابد. این عوارض جانبی ناشی از استروئید، مربوط به فعالیت استروژنیک هورمون تستوسترون پروپیونات است. مواردی مثل احتباس آب و ژنیکوماستی.

اگر احتباس آب مورد توجه و پیشگیری قرار نگیرد، منجر به افزایش فشار خون و سایر تبعات آن می‌شود. تهوع و تب از دیگر عوارض جانبی هستند که برخی افراد تجربه می‌کنند.

با توجه به عملکرد طبیعی تستوسترون به عنوان یک هورمون آندروژنیک، ممکن است برخی از عوارض جانبی آندروژنیک مانند آکنه، ریزش مو و … مشاهده شود. اما فقط کسانی که مستعد این عوارض جانبی هستند،‌ درگیر خواهند شد.

سرکوب تولید تستوسترون طبیعی یک عارضه جانبی اجتناب ناپذیر استفاده از تستوسترون پروپیونات است و به همین دلیل یک برنامه پاکسازی (PCT) بعد از دوره لازم است.

نکات تغذیه‌ای در دوران مصرف تستوسترون پروپیونات

۱. پروتئین

مصرف پروتئین کافی برای افزایش حجم عضلانی ضروری است. منابع خوب شامل گوشت‌های بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ و محصولات لبنی هستند. مکمل‌های پروتئینی نیز می‌توانند مفید باشند.

۲. کربوهیدرات‌ها

برای تأمین انرژی، مصرف کربوهیدرات‌های پیچیده مانند برنج قهوه‌ای، جو دوسر، سیب‌زمینی شیرین و نان سبوس‌دار توصیه می‌شود. کربوهیدرات‌ها کمک به بازیابی عضلات پس از تمرینات سخت می‌کنند.

۳. چربی‌های سالم

چربی‌های مفید مانند امگا-3 و امگا-6 نقش مهمی در تولید هورمون‌ها دارند. منابع خوب شامل ماهی‌های چرب، روغن زیتون، آووکادو، مغزها و دانه‌ها هستند.

۴. ویتامین‌ها و مواد معدنی

مطمئن شوید که از مواد غذایی متنوعی استفاده می‌کنید تا ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم برای بدن را دریافت کنید. مکمل‌های مولتی‌ویتامین و مواد معدنی نیز می‌توانند کمک کنند.

۵. هیدراتاسیون

نوشیدن آب کافی برای حفظ هیدراتاسیون بدن بسیار مهم است. سعی کنید روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید.

۶. وعده‌های غذایی منظم

خوردن وعده‌های غذایی کوچک و منظم به حفظ سطح انرژی و تعادل هورمونی کمک می‌کند. سعی کنید هر 3-4 ساعت یکبار یک وعده غذایی یا میان‌وعده مصرف کنید.

۷. اجتناب از غذاهای فرآوری‌شده

غذاهای فرآوری‌شده و حاوی قندهای افزوده و چربی‌های ناسالم را از رژیم غذایی خود حذف کنید. این غذاها می‌توانند عملکرد هورمونی را مختل کنند و به افزایش چربی بدن منجر شوند.

نمونه برنامه غذایی

• صبحانه: تخم‌مرغ، جو دوسر با میوه و مغزها.
• میان‌وعده: ماست یونانی با میوه.
• ناهار: سینه مرغ با برنج قهوه‌ای و سبزیجات.
• میان‌وعده: اسموتی پروتئینی.
• شام: ماهی سالمون با سیب‌زمینی شیرین و سالاد.
• میان‌وعده: پنیر کوتاژ با خیار.

این نکات تغذیه‌ای به شما کمک می‌کند تا در دوران مصرف تستوسترون پروپیونات نتایج بهتری از تمرینات خود بگیرید و از سلامت عمومی بدن خود مراقبت کنید.

سوال‌های رایج در مورد تستوسترون پروپیونات

منابع استفاده شده برای این مقاله

برای نگارش این مقاله، از منابع معتبر خارجی استفاده شده است. معرفی منابع:

• go.drugbank.com/drugs/DB01420
• insidebodybuilding.com/testosterone-propionate
• t-nation.com/t/test-propionate/461