درمان بلوغ دیررس با تستوسترون انانتات
در این نوشته از فیتنسیا به یکی از مشکلاتی که ممکن است برای برخی نوجوانان وجود داشته باشد، میپردازیم؛ یعنی بلوغ دیررس. همچنین نحوه درمان بلوغ دیررس با تستوسترون انانتات و سایر نکات آن را نیز بررسی میکنیم.
فهرست مطالب
بلوغ دیررس چیست؟
بلوغ زمانی است که بدن شما از یک کودک به یک بزرگسال تبدیل میشود. با تغییرات بدن خود متوجه خواهید شد که دوران بلوغ را سپری میکنید.
معمولاً این تغییرات در سنین 8 تا 14 سالگی برای دختران و بین 9 تا 15 سالگی برای پسران شروع میشود. این طیف وسیع سنی طبیعی است و به همین دلیل است که ممکن است چندین سال زودتر (یا دیرتر) از بسیاری از دوستانتان رشد کنید. مثلا ممکن است تغییرات بلوغی یک پسر در ۱۰ سالگی و یک پسر دیگر در ۱۴ سالگی باشد و این کاملا عادی است.
با این حال، گاهی اوقات افراد از این محدوده سنی طبیعی برای بلوغ عبور میکنند بدون اینکه هیچ نشانهای از تغییرات بدن نشان دهند. به این مشکل بلوغ دیررس میگویند.
پزشکان معمولاً میتوانند به نوجوانانی که بلوغ دیررس دارند کمک کنند تا بتوانند به شرایط عادی بلوغ برسند.
هشدار: این نوشته فقط برای افزایش آگاهی مخاطبان بوده و مصرف هیچ دارویی را تبلیغ نمیکند. در مورد بلوغ دیررس ضروری است که با پزشک متخصص مشورت کنید و به هیچ عنوان، خودسرانه دارو مصرف نکنید!
علائم و نشانههای بلوغ چیست؟
بلوغ با یک سری از نشانهها و علائم همراه است که برای دختران و پسران متفاوت میباشد. در ادامه قبل از این که به درمان بلوغ دیررس با تستوسترون انانتات بپردازیم، ابتدا نشانههای بلوغ را برای دختران و پسران به صورت جداگانه خواهیم گفت.
اگر دختر باشید، در هنگام بلوغ متوجه خواهید شد که:
- سینههای شما رشد میکنند.
- موهای ناحیه تناسلی رشد میکنند.
- یک جهش رشد خواهید داشت.
- قاعدگی خواهید داشت.
- لگن و باسن پهنتر میشود.
اگر پسر هستید، با بلوغ توجه خواهید شد که:
- رشد موهای ناحیه تناسلی
- رشد ریش و سبیل
- یک جهش رشد
- بزرگتر شدن بیضهها و آلت تناسلی
- تغییر شکل بدن: شانهها پهنتر شده و بدنتان عضلانیتر میشود.
تغییرات گفته شده در بالا به دلیل افزایش هورمون تستوسترون در بدن پسران و هورمون استروژن در بدن دختران ایجاد میشود. با رسیدن به بلوغ سطح ترشح تستوسترون در بدن پسران و استروژن در بدن دختران افزایش چشمگیری پیدا میکند.
در بلوغ دیررس چه اتفاقی میافتد؟
علائم بلوغ دیررس در مردان عبارتند از:
- با گذشت سن از ۱۴ سال، همچنان اندازه بیضه و آلت تناسلی افزایش پیدا نکرده است.
- رشد دستگاه تناسلی بیش از ۵ سال طول میکشد.
- قد کوتاهتر نسبت به همسالان خود
این علائم در مورد دختران به صورت زیر است:
- عدم رشد سینه تا ۱۴ سالگی
- تا ۵ سال بعد از رشد سینهها و یا تا سن ۱۶ سالگی، قاعدگی ایجاد نشده است.
چه چیزی باعث بلوغ دیررس میشود؟
بلوغ ممکن است به دلایل مختلفی به تأخیر بیفتد. در ادامه به دلایل بلوغ دیررس خواهیم پرداخت. همچنین در ادامه این مقاله نحوه درمان بلوغ دیررس با تستوسترون انانتات را نیز بررسی میکنیم.
سابقه خانوادگی
بیشتر اوقات، این فقط یک الگوی رشد و توسعه در یک خانواده است. یک پسر یا دختر ممکن است متوجه شود که والدین، عمو، عمه، برادران، خواهران یا پسر عموهای او نیز دیرتر از حد معمول رشد کرده اند. به این تأخیر قانونی (یا دیر شکوفایی) می گویند و معمولاً نیازی به درمان ندارد. این نوجوانان به مرور زمان به طور طبیعی رشد می کنند، درست دیرتر از بسیاری از همسالان خود.
مشکلات پزشکی
مشکلات پزشکی نیز میتواند باعث بلوغ دیررس شود.
- برخی از افراد مبتلا به بیماریهای مزمن مانند دیابت، فیبروز کیستیک، بیماری کلیوی یا حتی آسم ممکن است در سنین بالاتر بلوغ را پشت سر بگذارند. این به این دلیل است که بیماری های آنها می تواند رشد و تکامل بدن آنها را دشوارتر کند. درمان مناسب و کنترل بهتر این شرایط می تواند به کاهش احتمال بلوغ دیررس کمک کند.
- فردی که دچار سوءتغذیه است – بدون غذای کافی برای خوردن یا بدون مواد مغذی خوب – ممکن است دیرتر از همسالانی که از رژیم غذایی سالم و متعادل استفاده میکنند، رشد کند. به عنوان مثال، نوجوانان مبتلا به اختلال خوردن بی اشتهایی عصبی اغلب وزن زیادی از دست میدهند و بدن آنها نمیتواند به درستی رشد کند. دخترانی که به شدت در ورزش فعال هستند ممکن است دیر رشد کنند؛ زیرا ورزش بیش از حد، آنها را بسیار لاغر نگه میدارد. بدن دختران قبل از بلوغ یا پریود شدن به چربی کافی نیاز دارد.
- بلوغ دیررس میتواند به دلیل مشکلات در غده هیپوفیز یا تیروئید نیز اتفاق بیفتد. این غدد هورمونها را برای رشد و نمو بدن ترشح میکنند.
برخی از افرادی که در زمان طبیعی بلوغ را پشت سر نمیگذارند، با کروموزومهای خود که از DNA تشکیل شدهاند، مشکل دارند. مشکلات کروموزومها میتواند فرآیندهای رشد طبیعی را تحت تاثیر قرار دهد. مثلا:
- سندرم ترنر: زمانی اتفاق میافتد که یکی از دو کروموزوم X یک زن غیرطبیعی یا از بین رفته باشد. این باعث ایجاد مشکلاتی در نحوه رشد یک دختر و رشد تخمدان ها و تولید هورمون های جنسی می شود. زنانی که مبتلا به سندرم ترنر درمان نشده هستند کوتاه قدتر از حد طبیعی هستند، ممکن است به روش معمول بلوغ را طی نکنند و ممکن است مشکلات پزشکی دیگری داشته باشند.
- مردان مبتلا به سندرم کلاین فلتر: با یک کروموزوم X اضافی (XXY به جای XY) متولد می شوند. این وضعیت می تواند رشد جنسی را کند کند. مردانی که این بیماری را دارند معمولاً از نظر سنی قد بلندی دارند، ممکن است مشکلات یادگیری داشته باشند و ممکن است مشکلات پزشکی دیگری داشته باشند.
بلوغ دیررس چگونه تشخیص داده می شود؟
قبل از شروع درمان بلوغ دیررس با تستوسترون انانتات، پزشک موارد زیر را بررسی میکند تا از وجود بلوغ دیررس اطمینان حاصل کند.
خبر خوب این است که اگر مشکلی وجود داشته باشد، پزشکان معمولاً میتوانند به نوجوانانی که بلوغ دیررس دارند کمک کنند تا رشد طبیعیتری داشته باشند. اگر نگران این هستید که آنطور که باید رشد نمیکنید، از والدین خود بخواهید که با پزشکتان قرار ملاقات بگذارند.
پزشک این موارد را انجام خواهد داد:
- تکمیل پرسشنامه و دریافت اطلاعات پزشکی از شما.
- دریافت یک سابقه پزشکی، از جمله اینکه آیا دیگران در خانواده شما الگوی رشد مشابهی داشتند یا خیر.
- در مورد هر دارویی که مصرف میکنید خواهد پرسید.
- نمودار رشد شما را بررسی میکند تا مشخص شود آیا مشکلی در رشد طبیعی وجود دارد یا خیر.
همچنین شاید پزشک موارد زیر را نیز بخواهد:
- آزمایش خون را برای بررسی مشکلات تیروئید، هیپوفیز، کروموزومی یا سایر موارد
- عکس برداری از استخوان، برای بررسی اینکه آیا استخوانهای شما به طور طبیعی رشد میکنند یا خیر
نحوه درمان بلوغ دیررس با تستوسترون انانتات یا استروژن
اغلب، پزشکان هیچ مشکل فیزیکی اساسی پیدا نمیکنند. اکثر نوجوانان با بلوغ دیررس کمی دیرتر از حد متوسط رشد میکنند ولی در نهایت به شرایط عادی خواهند رسید.
اگر پزشکان مشکلی را پیدا کنند، ممکن است نوجوان را به یک متخصص غدد اطفال (پزشکی که در درمان کودکان و نوجوانان دارای مشکلات رشد تخصص دارد) یا به متخصص دیگری برای آزمایش یا درمان بیشتر ارجاع دهند.
اما برای برخی از افراد مبتلا به بلوغ دیررس ممکن است پزشکان درمان هورمونی را پیشنهاد دهند:
- پسران ممکن است یک دوره کوتاه درمان با تستوسترون (معمولاً انانتات و یک تزریق ماهانه به مدت 4 تا 6 ماه) برای شروع تغییرات بلوغ انجام دهند.
- دختران ممکن است دوزهای کم استروژن را برای ۴ تا ۶ ماه دریافت کنند.
پس از پایان دوره مصرف تستوسترون انانتات یا استروژن، هورمونهای خود نوجوان معمولاً برای تکمیل فرآیند بلوغ به طور طبیعی ترشح میشوند. اما اگر اینطور نباشد، پزشک در مورد جایگزینی طولانی مدت هورمون جنسی تصمیم خواهد کرد. (یعنی مصرف طولانیمدت تستوسترون).
روشهای مقابله با بلوغ دیررس
اگر شما درگیر بلوغ دیررس باشد، تماشای رشد و پیشرفت دوستانتان میتواند سخت باشد. ممکن است احساس کنید که شما هرگز به رشد عادی نخواهید رسید. حتی زمانی که پزشک یا والدینتان به شما اطمینان میدهند که همه چیز خوب خواهد شد، سخت است منتظر چیزی باشید که بر احساس شما نسبت به خودتان تأثیر بگذارد.
اگر احساس افسردگی میکنید یا مشکل مدرسه یا مشکلات دیگری دارید، با مادر یا پدرتان، پزشکتان یا بزرگسال مورد اعتماد دیگری در مورد یافتن یک مشاور یا درمانگر صحبت کنید. آنها میتوانند به شما کمک کنند تا احساسات خود را کنترل کنید و راههایی برای کنار آمدن با آنها پیشنهاد میکنند.
پذیرفتن بلوغ دیررس برای هر کسی دشوار است. اما این مشکلی است که معمولاً حل میشود. اگر در مورد پیشرفت خود نگرانی دارید، از متخصصان کمک بخواهید.